واژهٔ «یلدا» ریشهٔ سریانی دارد و به‌ معنای «ولادت» و «تولد» است.

منظور از تولد، ولادت خورشید (مهر/ میترا) است. رومیان آن را ناتالیس آنایکتوس یعنی روز تولد مهر شکست‌ناپذیر می‌نامند. ابوریحان بیرونی از این جشن با نام «میلاد اکبر» نام برده و منظور از آن را «میلاد خورشید» دانسته‌است.